Glebobranie – prezentacja Glebaka i opowieść o miejskiej ziemi

Zapraszamy na spotkanie na Ryneczku Jemiołowa, podczas którego, w towarzyskiej atmosferze, opowiemy o tym, co zaobserwowaliśmy w ostatnich miesiącach i zaprosimy was na glebobranie.

Tego dnia udostępnimy prototyp Glebaka – pojemnika wypełnionego glebą. Będziecie mogli ją wziąć ze sobą i posadzić w niej rośliny, uzupełnić doniczki, etc. Naszą intencją jest wskazanie, że gleba jest dobrem wspólnym, a nie towarem. Glebak jest punktem wyjścia do rozmowy o konieczności opracowania polityki glebowej w polskich miastach.

Wydarzenie w ramach projektu „Laboratorium badań nad szczęściem. Życie po komfortocenie” realizowanego przez Goethe-Institut, Fundację Bęc Zmiana, Zentrum für Kunst und Urbanistik Berlin, przy wsparciu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. 

Świat, który istnieje pod naszymi stopami wytwarza zaskakującą różnorodność życia. W łyżeczce zdrowej gleby, jak pisze Matthew Evans*, znajduje się więcej żywych istot niż ludzi na Ziemi. Istoty te tworzą ze sobą powiązania, które są kluczowe do życia na lądzie. Żywa, zdrowa gleba pozwala roślinom komunikować się ze sobą, zatrzymuje i odprowadza wodę lepiej niż gleba uboga, magazynuje też więcej dwutlenku węgla. Większość dzikich pszczół gniazduje w glebie, od mikrobów glebowych pochodzi większość naszych antybiotyków. Mycobacterium vaccae to występująca w ziemi bakteria tlenowa, która w kontakcie z ssakami, w tym ludźmi, wyzwala w nich produkcję serotoniny. Nasza kultura oparta jest o topos ziemi, grudę rodzimej gleby rzucano na trumnę lub pakowano w zawiniątko jako towarzyszkę podróży. Wrocław ma wiele legend poświęconych glebie, jak ta o czarnoziemach sprowadzanych z terenów dzisiejszej Ukrainy. Za to prawdą jest, że w jego regionie rodziło się rolnictwo biodynamiczne. 

To tylko kilka powodów dla których w 2023 roku, wspólnie z grupą projektową Centrala, zaczęliśmy w BWA Wrocław rozwijać nasze zainteresowania związane z glebą. Poznaliśmy się wcześniej – przy projekcie Pole regeneracji. Wrocławskie Pola Irygacyjne, w ramach którego Centrala spekulowała o przyszłości dawnej miejskiej oczyszczalni ścieków. W ubiegłym roku spotkaliśmy się trzykrotnie, we Wrocławiu i Berlinie, podczas wizyt terenowych. Szukaliśmy wiedzy na tematy związane z miejską glebą i poznaliśmy zarówno systemowe, jak i alternatywne sposoby jej utrzymania. W tym roku do projektu dołączył architekt Jan Dowgiałło, który do naszego procesu wnosi dodatkowo wiedzę o starożytnej technologii ziemi ubijanej. 

Przeczytaj więcej o naszych postulatach.

*Matthew Evans, Soil: The incredible story of what keeps the earth, and us, healthy, 2021

„Laboratorium Badań nad Szczęściem. Życie po Komfortocenie” to cykl badawczo-artystyczny koncentrujący się na prognozowaniu scenariuszy, które w różnych dziedzinach zastąpią dotychczas przyjęte zwyczaje i nawyki. Punktem wyjścia jest konieczność odejścia od komfortu opartego na eksploatacji paliw kopalnych i wysokoemisyjnych technologiach. 

Koproducenci wiedzy: 
Akademia Sztuk Pięknych Katowice, BWA Wrocław Galerie Sztuki Współczesnej, Galeria Arsenał w Białymstoku, Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku, Stowarzyszenie Media Dizajn (Szczeciński Inkubator Kultury).