Post-dzikość. Spacer performatywny – warsztaty z Anną Nacher
Po krótkiej wakacyjnej przerwie w sobotę, 23 sierpnia znów spotkamy się w parku im. Lesława Węgrzynowskiego. Tym razem w jego przestrzeni Anna Nacher poprowadzi warsztaty słuchania usytuowanego. Pomogą nam one zmapować i odzyskać „kłopotliwość” miejskich terenów zielonych oraz przemieścić ją w nowe konteksty.
„Zapraszam do wspólnego odkrywania przestrzeni parku za pomocą praktyki słuchania usytuowanego. Punktem wyjścia będzie dla nas najbardziej elementarna funkcja życiowa: oddychanie. Wychodząc od własnego oddechu, sprawdzimy, jak aktywują się liczne splątania z tym, co więcej-niż-ludzkie w najbliższym, miejskim otoczeniu” – opowiada Anna Nacher.
Odzyskiwanie historii parku
Podczas warsztatów spróbujemy metaforycznie odzyskać historię parku znanego jeszcze nie tak dawno mieszkańcom i mieszkankom Wrocławia jako Park Staromiejski, a po 1989 roku pozbawionego nazwy i oznaczanego jako „park przy ul. Kolejowej”. W Breslau służył on osobom przebywającym w położonym na tym terenie domu opieki i szpitalu, co było stosunkowo powszechną praktyką w Europie od średniowiecza do XIX wieku. Czy i jak ta historia rezonuje dziś? Czy zauważamy bezimienne przestrzenie zielone w szczelinach tkanki miejskiej? Czy zasługują one na naszą uwagę?


fot. Marek Styczyński

Byty kłopotliwe
W dobie katastrofy klimatycznej warto przyjrzeć się bytom, które bywają opisywane w kategoriach „kłopotliwych”. Takimi istotami mogą być na przykład gatunki inwazyjne. Jeśli jednak przyjmie się odmienną perspektywę, można je nazwać pionierskimi ze względu na ich niezwykłą odporność na trudne warunki glebowe i klimatyczne. „Kłopotliwe” mogą być też miejskie przestrzenie zielone. Do pewnego stopnia nawet całe miasto można by uznać za byt „kłopotliwy”.
Słuchanie wzorowane na echolokacji
W trakcie warsztatów, odnosząc się do słuchania wzorowanego na echolokacji, a także słów Pauline Alexis Gumbs, przekonamy się, że „słuchanie to nie tylko znormalizowana zdolność słyszenia: jest zasobem o transformacyjnym i rewolucyjnym potencjale, który wymaga wyciszenia i wewnętrznego zestrojenia”.
Tyle w teorii. A co w praktyce?
- Porozmawiamy o roli i miejscu oddechu w naszym życiu.
- Pomówimy o formach pogłębionego, aktywnego słuchania i kultywowaniu uważności.
- Wykonamy kilka ćwiczeń oddechowych, które pomogą nam w lepszym poznaniu własnego ciała i przygotują nas do uważnego słuchania oraz pełniejszego kontaktu z otoczeniem.
- Podyskutujemy o fragmentach tekstów, które dotyczą nawiązywania i utrzymywania relacji z istotami więcej-niż-ludzkimi w warunkach post-dzikości.
- Wykonamy spacer performatywny w parku, uruchamiając pełne spektrum zmysłów, aby sprawdzić, jak manifestuje się post-dzikość w środowiskach miejskich.


Dr hab. Anna Nacher, prof. UJ pracuje w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się na kulturze cyfrowej, badaniach nad dźwiękiem, sztuce mediów, e-literaturze, humanistyce ekologicznej i posthumanizmie. Wykładała jako Fulbright Scholar-in-Residence w ramach programu Creative Digital Media w Winona State University (USA). W dorobku ma także wykłady gościnne w Aarhus University, Aalborg University (w ramach programu Media Art Cultures Erasmus Mundus), UCLA Art|Sci Program, Washington State University-Vancouver, University of Minnesota. Autorka trzech książek oraz licznych artykułów i rozdziałów w monografiach opublikowanych w Polsce i za granicą. Była współkuratorką wystawy online sztuki cyfrowej i literatury elektronicznej, powstałej w czasie pandemii Covid-19. Redaktorka naczelna „Przeglądu Kulturoznawczego”. Redaktorka zarządzająca „Electronic Book Review”.
Aktywność naukową łączy z działalnością artystyczną oraz ekologiczną. Od 1999 roku współtworzy Projekt Karpaty Magiczne, który na koncie ma już kilkanaście płyt. Działa także w projektach solowych z obszaru field recording i literatury elektronicznej. Współpracuje z amerykańską artystką Victorią Vesną. Gościła jako rezydentka online w Center for the Art Of Performance Uniwersytetu Kalifornijskiego.
Współprowadzi ośrodek permakulturowy Biotop Lechnica w Lechnicy na Słowacji i jest prezeską Fundacji Biotop Lechnica.
Informacje praktyczne: Ubierz się w wygodny strój lub weź go ze sobą. Zabierz naczynie, do którego można nalać sobie wody.
Informacje sensoryczne: bodźce zapachowe, niestabilność podłoża.
Wydarzenie stanowi element programu publicznego „Postęp a Sezony w parku”. W jego ramach odbywają się spacery, wykłady, warsztaty oraz działania artystyczne dla dorosłych i rodzin z dziećmi.
Od wiosny do jesieni tego roku zapraszamy do parku im. Lesława Węgrzynowskiego, sąsiadującego z przyszłą siedzibą BWA Wrocław, by poznać tę okolicę historycznie, społecznie i przyrodniczo. Wsłuchamy się w dźwięki otoczenia, porozmawiamy o industrializacji tego obszaru, zastanowimy się nad jego współczesnością. Do programu zaprosiłyśmy specjalistki i specjalistów z różnych dziedzin, artystki i artystów, architektki i architektów, by wraz z mieszkańcami i mieszkankami odkryć to miejsce na nowo – opowiadają Iwona Kałuża, Joanna Synowiec i Magdalena Weber, kuratorki programu.