Wyniki konkursu na projekt wnętrz nowej siedziby
Rozstrzygnęliśmy konkurs na projekt koncepcyjny wnętrz nowej siedziby BWA Wrocław! Do finału zaklasyfikowało się sześć grup projektowych w konsorcjum z artystami i artystkami.
Celem konkursu było wyłonienie najlepszej propozycji na projekt wnętrz dawnej hali naprawczej i montażowej Kraftpost oraz biur w budynku administracyjnym – pod względem architektury, funkcji i przestrzeni. Uczestnicy mieli za zadanie stworzyć pełny opis koncepcji oraz przygotować materiały wizualne pokazujące charakter wybranych pomieszczeń w przyszłej siedzibie BWA Wrocław.
Już nie możemy się doczekać, żeby pokazać Wam efekty!
Na potrzeby przygotowania propozycji konkursowych opracowaliśmy zestaw materiałów wspierających proces projektowy. Wśród nich znalazły się:
- Klucz Wielozmysłowy – zbiór idei i zasad projektowych dotyczących wykończenia wnętrz przyszłej siedziby, stworzony przez artystki i projektantów;
- Architektoniczny Projekt Koncepcyjny (APK) – opracowany przez Chamielec Architekci
- Harmonogram procesu projektowego – z podziałem na architekturę ogólną i architekturę wnętrz;
- Dokumentacja fotograficzna stanu obecnego obiektu;
- Tabela przedmiotu przetargu – zawierająca szczegółowy opis zakresu zamówienia.
Koncepcja, która otrzymała I Nagrodę w konkursie nie jest ostatecznym projektem wnętrz nowej siedziby, a przez kolejne 22 miesiące posłuży nam do dalszych prac. Zwycięska grupa będzie pracowała częściowo samodzielnie, częściowo wspólnie z zespołem BWA Wrocław, a także z generalnym architektem pracowni Chamielec Architekci. Elementem zadania w trakcie jego realizacji będzie również współpraca z osobami artystycznymi, które na zaproszenie BWA Wrocław stworzą wybrane elementy architektury wnętrz nowej siedziby. Nagrodzone grupy projektowe, które zajęły pierwsze trzy miejsca w konkursie otrzymują gratyfikacje pieniężne w łącznej kwocie 50 000,00 zł brutto, a zespół, który otrzymał I Nagrodę zapraszamy do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki w celu wykonania usługi na podstawie pracy konkursowej. Ponadto zwycięska grupa weźmie udział w projekcie Wyprawa na 17. południk, trwającym w galerii SIC! BWA Wrocław, gdzie do 26 października 2025 r. zaprezentowana będzie wystawa pokonkursowa.
Sąd konkursowy po dwóch dniach obrad oraz dokładnym przeczytaniu i zaprezentowaniu się ze wszystkimi zgłoszonymi pracami w II etapie konkursu przyznał ostateczną punktację każdemu ze zgłoszeń w 7 regulaminowych kategoriach. W rezultacie powstała lista rankingowa oraz przyznano I, II oraz III nagrodę. Sąd w składzie: Maciej Bujko, Szymon Ciszkowski, Dominika Drozdowska, Michał Duda, Adam Grehl, Agata Połeć, Katarzyna Roj, Kuba Snopek, Bogna Świątkowska, Magdalena Weber w dniu 24.07.2025 wybrał zwycięski projekt, który otrzymuje I Nagrodę:
Pracownia projektowa PROLOG w konsorcjum z Anną Orłowską oraz Aleksandrą Majdzik-Cisowską.
Przyznając I nagrodę, Sąd szczególnie docenił innowacyjne podejście do przestrzeni, łączące funkcjonalność z głęboką symboliką. Do istniejącego w Kluczu Wielozmysłowym motywu „studni” jako serca obiektu, dodano i przepracowano system w której woda w ruchu staje się metaforą życia i spotkań, został trafnie osadzono w lokalnym kontekście historycznej krainy Śląska. Studnia pełni zarazem kluczową rolę infrastrukturalną jako zlewnia dla wody szarej, odprowadzanej z artystycznie zaprojektowanych wodopojów rozmieszczonych w całym obiekcie. Te elementy mają być w przyszłości współtworzone przez osoby artystyczne.
Zastosowanie naturalnych i zrównoważonych materiałów – takich jak łupek, drewno czy gruz z odzysku – w połączeniu z wernakularnymi rozwiązaniami ekologicznymi, np. systemem kanałów irygacyjnych, pozwoliło stworzyć przestrzeń uniwersalną i dającą się łatwo modyfikować. Doceniono także elastyczność projektu, umożliwiającą dopasowanie przestrzeni do potrzeb środowiska artystycznego, odwiedzających oraz pracowników instytucji.
Sąd wyróżnił również umiejętne wejście autorów w dialog z zastaną przestrzenią dawnej hali Kraftpost. Projekt z szacunkiem odnosi się do jej historycznej tkanki, jednocześnie tworząc funkcjonalne miejsce dla działań wystawienniczych i instytucjonalnych. Zaproponowana neutralna przestrzeń wystawiennicza oferuje szerokie możliwości aranżacyjne, a foyer – udomowione dla publiczności, dostępne, funkcjonalne – dopełnia całości tej przemyślanej koncepcji.
Uzasadnienie oceny dla pracy konkursowej.
Projekt opiera się na idei funkcjonowania dwóch obszarów: pozytywnych (przestrzenie formalne) i negatywnych (przestrzenie nieformalne) oraz ich wzajemnego przenikania. Koncepcję tę uznaliśmy za bardzo interesującą, niestety stojącą w sprzeczności z wypracowanym już Architektonicznym Planem Koncepcyjnym. Doceniliśmy jednak kreatywne przepracowanie zasad ujętych w Kluczu wielozmysłowym, w szczególności idei „rozproszonej studni” oraz „białych plam”. Część zasad Klucza pozostaje jednak w sprzeczności z zaproponowaną koncepcją, jak np. „Energia natury” (zasada nr 7) czy „Wielozmysłowość. Escape the style” (zasada nr 1). Pomimo deklaracji o porzuceniu stylu na rzecz przestrzeni dla pracy artystycznej, estetyka projektu pozostaje bardzo zdefiniowana, m.in. poprzez geometrię i użyte materiały. Dodatkowo, podział przestrzeni na boksy oraz rezygnacja z naturalnego światła osłabiają to, co uznaliśmy za najcenniejsze w hali – jej monumentalność i otwartość.
Propozycja wyróżnia się skalą urbanistyczną oraz zrozumieniem potrzeb infrastrukturalnych w kontekście katastrofy klimatycznej. Wysoko oceniliśmy energetyczną optymalizację, choć niektóre rozwiązania, jak np. rękaw termiczny dla dzieł o szczególnych wymaganiach, zostały poddane w wątpliwość przez Sąd Konkursowy. Na ocenę wpłynął brak pomysłu na wykorzystanie lokalnie pozyskiwanych i odzyskiwanych materiałów wykończeniowych. Doceniliśmy natomiast funkcjonalne otwarcie całej przestrzeni hali oraz możliwości, jakie ze sobą niesie, jakkolwiek uznaliśmy, że może to prowadzić do licznych niedogodności dla osób z niepełnosprawnościami oraz dla osób zaangażowanych w codzienne funkcjonowanie instytucji.
Projekt jest odświeżający, widać w nim duże zaangażowanie i wnosi ważną perspektywę. Doceniliśmy wizję instytucji sztuki, która angażuje się i odpowiada na wyzwania klimatyczne.
I Nagroda – 25 000,00 zł brutto
Drugie miejsce zajęła grupa projektowa Miastopracownia (Barbara Nawrocka, Dominika Wilczyńska, Małgorzata Markiewicz i Martyna Bać).
Przyznając II nagrodę, Sąd docenił spójność projektu z założeniami konkursowymi, w szczególności trafne odniesienie do idei „białych plam” oraz interpretację motywu studni, zgodną z wytycznymi BWA. Podkreślono konsekwentnie prowadzoną koncepcję estetyczną oraz umiejętne wykorzystanie istniejących elementów budynku, w tym zachowanie i wyeksponowanie suwnicy oraz adaptację grzejników, co świadczy o świadomym podejściu do odzysku materiałów i zasobów.
Na uwagę zasłużyła instalacja do zbierania wody deszczowej, która oprócz funkcji praktycznej, pełni także rolę edukacyjną, umożliwiając odbiorcom zrozumienie zasad gospodarki obiegu zamkniętego. Jury doceniło otwartość projektu, zarówno w sensie estetycznym jako systemu otwartego, a nie zamkniętej formy, jak i poprzez pozostawienie przestrzeni na przyszłe decyzje materiałowe i wykonawcze. Pozytywnie oceniono również wprowadzenie antresoli, która wzbogaca przestrzeń zarówno funkcjonalnie, jak i wizualnie, oraz świadome operowanie detalem, w tym podniesienie codziennych elementów, takich jak umywalki, do rangi ikonicznych symboli.
Uzasadnienie oceny dla pracy konkursowej.
Projekt stanowi bardzo interesującą i oryginalną propozycję, przede wszystkim ze względu na koncepcję odwróconej studni, która niemal idealnie realizuje założenia Klucza Wielozmysłowego. Jedyną istotną uwagą jest naruszenie zasady 9 Klucza – ze względu na dużą liczbę nowych materiałów wprowadzonych do hali oraz ich dowolne mieszanie i łączenie.
Sąd wysoko ocenił próbę stworzenia własnego, spójnego języka materiałowo-estetycznego. Niestety, na podstawie załączonych wizualizacji nie było możliwe dokonanie jego pełnej oceny.
Sąd wysoko ocenił również rozwiązania proekologiczne – m.in. instalację szarej wody połączoną z retencją wody deszczowej. Sama odwrócona studnia ma także dużą wartość edukacyjną, promującą ideę gospodarki obiegu zamkniętego.
W zgłoszeniu zabrakło pogłębionego podejścia do aspektów termicznych budynku. Na duży plus zasługuje natomiast szczegółowy opis zastosowania lokalnych i odzyskanych materiałów. Pewne wątpliwości wzbudziło wykorzystanie rudy darniowej jako materiału budowlanego – surowca występującego w Polsce głównie na terenach objętych ochroną przyrodniczą (Natura 2000).
Zdaniem sądu, projekt może nie zmieścić się w założonym budżecie – ze względu na nową konstrukcję antresoli oraz rozszerzony system artystyczno-sanitarny. Projekt bardzo dobrze spełnia wymagania dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami. Mniej uwagi poświęcono natomiast funkcjonalności, np. realnemu wykorzystaniu antresoli jako przestrzeni wystawienniczej czy sensowności tak dużej liczby mobilnych mebli. Bardzo funkcjonalnie została natomiast zaprojektowana przestrzeń warsztatu.
II Nagroda – 15 000,00 zł brutto
III Nagrodę w konkursie na projekt wnętrz nowej siedziby BWA Wrocław przyznano grupie Biuro Kreacji Dorota Terlecka w konsorcjum z artystką Dianą Lelonek.
Przyznając III nagrodę Sąd docenił dużą wrażliwość projektową, zwłaszcza w doborze i zastosowaniu materiałów oraz wyjątkowym w konkursie podejściu do akustyki zarówno w przestrzeniach wystawienniczych, jak i biurowych. Zwrócono uwagę na interesujące, oryginalne motywy ornamentyki oraz spójną koncepcję przestrzeni wystawienniczej, zaprojektowanej z uwzględnieniem warunków technicznych, takich jak oświetlenie, termoregulacja i akustyka. Zauważono również przemyślane podejście do potrzeb pracowników. Istotnym atutem była również oryginalność formy i śmiałość rozwiązań formalnych, przy jednoczesnym wpisaniu się w założenia gospodarki cyrkularnej oraz recyklingu materiałów.
Uzasadnienie oceny dla pracy konkursowej.
Projekt czerpie z Klucza wielozmysłowego przedstawionego przez BWA we wrażliwy sposób, szczególnie jeśli chodzi o korzystanie z lokalnych materiałów i tradycji, a także uważne potraktowanie stanu budynku, jego kolorystyki i potencjału odzyskiwania zastanych materiałów. Wiodący motyw wody i studni uzupełniony został przez autorskie pomysły korzystania z lokalnego rzemiosła, projektowania dla istot nie-ludzkich, czy zastosowania historycznej ornamentyki charakterystycznej dla regionu. Duży obiekt zaproponowany w przestrzeni foyer umożliwia dodatkową perspektywę na przestrzenie wystawiennicze z poziomu +1. Projekt szczegółowo opisuje rozwiązania akustyczne, oświetleniowe, materiałowe. Uwzględnione zostały tymczasowe rozwiązania na czas kryzysów, nadające przestrzeni ekspozycyjnej ważną funkcję Schronienia; spełniony został bardzo ważny warunek wielo-funkcjonalności przestrzeni. Projekt zakłada dalszą współpracę ze specjalistami zajmującymi się dostępnością dla osób ze specjalnymi potrzebami – jednak już teraz wskazane są szczegółowe rozwiązania, jak rampy, odpowiednie oświetlenie i panele akustyczne.
Duży obiekt zaproponowany w przestrzeni foyer umożliwia dodatkową perspektywę na przestrzenie wystawiennicze z poziomu +1. Projekt szczegółowo opisuje rozwiązania akustyczne, oświetleniowe, materiałowe. Uwzględnione zostały tymczasowe rozwiązania na czas kryzysów, nadające przestrzeni ekspozycyjnej ważną funkcję Schronienia; spełniony został bardzo ważny warunek wielo-funkcjonalności przestrzeni. Projekt zakłada dalszą współpracę ze specjalistami zajmującymi się dostępnością dla osób ze specjalnymi potrzebami – jednak już teraz wskazane są szczegółowe rozwiązania, jak rampy, odpowiednie oświetlenie i panele akustyczne.
Niepewna jest ekonomiczna i techniczna wykonalność konstrukcji we foyer – na przykład w kwestii wody, której obecność nie została rozwiązana w sposób praktyczny, oraz sposobów na umożliwienie bytowania w przestrzeni istot nie-ludzkich. Projekt nie spełnił punktów Klucza wielozmysłowego w zakresie elastyczności foyer (escape the style) – dominacja proponowanego obiektu o silnym, rzeźbiarskim charakterze stoi w konflikcie do oczekiwanej neutralności w tej przestrzeni, ograniczając jej możliwość adaptacji do zmian. Rozwiązania wystawiennicze skupione zostały na propozycji systemu ekspozycyjnego (ścianki i moduły) i wprowadzeniu dodatkowej kratownicy, nie uwzględniając historycznych wartości i potencjału kubatury hali.
III Nagroda – 10 000,00 zł brutto
Do drugiego etapu zakwalifikowały się także grupy projektowe:
- Filip Pawłowski w konsorcjum z Martą Wiśniewską, Marcinem Kwietowiczem i Sonią Górecką,
- K+M+B w konsorcjum z Kaliną Radomską i Michałem Miśków,
- mech.build Jan Dowgiałło w konsorcjum z Anną Chylińską i Anną Siekierską.
Wszystkim zaangażowanym w pracę nad koncepcją wykończenia wnętrz nowej siedziby BWA Wrocław najmocniej dziękujemy. Przyczyniliście się do tego niezwykle ważnego procesu, który zmieni przyszłość naszej instytucji z 73-letnim dorobkiem, oraz który może odmienić kulturalne życie Wrocławia i Dolnego Śląska. Biorąc udział w konkursie daliście przykład, że zasady zrównoważonego projektowania w praktyce: odzysku materiałowego, projektowania opartego na lokalnych zasobach, wielozmysłowego doświadczenia i wrażliwości na rytm natury są dla was ważne.
Dziękujemy!